|
75 jaar Wolkenkrabber
Op 26 februari 2007 was het op de kop af 75 jaar geleden
dat de eerste woning van de Wolkenkrabber
in gebruik genomen is.
Een goede reden om het 12-verdiepeningengebouw van J.F. Staal eens in het
zonnetje te zetten. Over de geschiedenis van de Wolkenkrabber hebben we het op een
andere pagina al gehad. Hier willen u o.a.
voorstellen aan enkele (oud)bewoners, de pers over Wolkenkrabber en bijzondere foto's.
Veel plezier.
De eerste
bewoners van de Wolkenkrabber
Op 26 februari 1932 vestigde
de 52-jarige arts Jacobus Lubsen, zijn 57-jarige vrouw Hendrica
Jongkind en hun 17-jarige zoon Nicolaas zich vanaf Koninginneweg 179-huis, naar
het hoogste punt aan het Victorieplein, toen nog Daniël
Willinkplein, nummer 47-XI. Zij betrokken als
eerste bewoners één
van de twee bovenste verdiepingen van de
Wolkenkrabber.
Op dezelfde
dag dat de eerste bewoners ingeschreven werden, 26 februari
1932, verscheen er een advertentie in de avondeditie van het
Algemeen Handelsblad met als de kop: ‘De Wolkenkrabber aan het
Daniël Willinkplein is thans gereed.’
met dank
aan dhr. E. Schmitz Stadsarchief Amsterdam
een knipsel van 26-02 1932 uit het Algemeen Handelsblad
Bron: Historische
kranten in beeld
Moeizame verhuur
Victorieplein
45-XI, de andere woning in de top, werd bewoond vanaf 22 maart.
Andere etages volgden maar langzaam: 45-VII op 8 april, 47-VI op
27 juli en 47-X op 25 augustus. Architectuurcriticus J.P.
Mieras concludeerde in september 1932: ‘...voor den huurprijs (f
1200.-- + f 400.-- accommodatie) kan men in Amsterdam zeker een
veel ruimere (en beter ingedeelde) woning krijgen. In de
verwachting van den ondernemer, de woningen desniettemin
verhuurd te krijgen, schuilt dus vrij zeker een speculatie op
het sensationeele. Inderdaad zijn ook nog slechts de bovenste
étages (waarvan het bewonen het meest sensationeel is) verhuurd.
Welke aanlokkelijkheid er is om de onderste étages te bewonen,
is niet erg duidelijk.’ Toch werden alle woningen uiteindelijk
nog in 1932 verhuurd. In september vijf stuks, in oktober zes,
in november twee en in december vier. Op 24 december werd de
laatste lege woning betrokken, nummer 47-IX. De beide onderste
etages waren daar al aan vooraf gegaan, op 23 november en 1
december.
met dank
aan dhr. E. Schmitz Stadsarchief Amsterdam
Gedicht
WOLKENKRABBER
Fier omarmd door lanen verrijs ik hier
al 75 jaar met een delta aan mijn voet.
Uit de schoot van Berlage's plan
ontsproten kijk ik op stenen rivieren
en weet zo is het goed.
Nooit wil ik hier meer vandaan, zeggen
zij die in mij huizen, als de wind met
furieus geraas mijn stenen huid bespeelt,
kijken zij over de stad met de Amstel in de verte.
Gemis van kachel en bloementuin toen zij
in bittere tijd in mijn voetbed bijeen
werden gedreven. Met lijn 8 naar het
einde van het spoor, misère tegemoet.
Vol van meneren en mevrouwen ben
ik al lange tijd. Mijn fundering staat
in Zuid met baksteen, glas en staal.
Jos Wiersema |
Een groot
bouwplan - 1928
Bron: Historische
kranten in beeld
Krantenschetsen
- 1930
In aanbouw - 1930
Bron: 'De Rivierenbuurt voor 1940' geschreven door
H.Ouderijn
uit de archieven van het echtpaar Walden-Kievits
Plattegrond
etages - 1931
Stunt -
1931
De Telegraaf van 24 maart 1931
De Wolkenkrabber en omgeving -
1932
Een gebouw
met 284 flats - 1932
Bron: Historische
kranten in beeld
1935
De Wolkenkrabber in 1935.
foto familiealbum Lies (Saal-)Steenbeek
lees verder >>
Eerste Kerstdag 1938
Op 25 december
1938 maakte Rivierenbuurtbewoner Piet van Rossum (1910 - 1982) filmbeelden
van een
winterse Rivierenbuurt. Hij filmde onder andere de 8 jaar oude
Wolkenkrabber, met de karakteristieke rookpluim, vanuit zijn woning in de
autoloze Jekerstraat.
Het filmpje van Piet van
Rossum en meer filmopnamen van hem kunt u hier vinden >>
60 jaar
leven in de Wolkenkrabber
De Rotterdamse Berry Kievits en de Amsterdammer Gerard Walden
huurde op 1 mei 1945 de Wolkenkrabber op 7 hoog, de huur werd op 1 mei 2005 voor hen
opgezegd.
|
Dit theaterechtpaar heeft 60 jaar met heel veel
liefde en genot in de Wolkenkrabber gewoond, iedereen die bij hen op bezoek kwamen, keken
hun ogen uit en prezen het uitzicht dat het echtpaar betrof.
In ieder interviews werd het beschreven en in vele documentaires werden de camera’s
even op het uitzicht gericht.
Berry Kievits
die al als 4 jarige op de planken stond van de Tivolie Schouwburg te Rotterdam, waarvan
haar vader directeur was en die er een gezelschap leidde.
Ze speelde er in stukken als; Oorlogskinderen, Blanke Slavinnen en Kaat Mossel.
Vader Hubert herschreef sprookjes in kinderoperettes waarin Berry de hoofdrol speelde en
er mee door het gehele land reisde, om daar de kinderen te vermaken met haar spel en zang.
n 1922 kreeg ze de titel; Nederlandsch Jongste cabaretière, haar ontdekker Jean
Louis Pisuisse zorgde er voor dat ze kon optreden in de Rotterdamse Pschorr en in de
Amsterdamse Mille Colonne aan het Rembrandsplein, waar ze optrad met Louisette, Tummers en
werd begeleid door het orkest van Eddy Roos. |
Uitzicht op het Merwedeplein vanaf de Wolkenkrabber
Foto: Nol Stanowsky jr |
Dit was haar eerste kennismaking met Amsterdam, en vanaf die
tijd zou deze hoofdstad steeds het middelpunt van haar carrière zijn.
Via de operettes van Johan Boskamp en Octave van Aerschot kwam Berry bij Louis Morrisson
en verdween ze voor anderhalf jaar naar België.
|
Muller, directeur van het Grand Theatre, haalde
haar terug naar Amsterdam om daar een rol in Rose Marie te laten spelen.
Ze was weer terug in Amsterdam en logeerde er bij haar tante, waar ze bij het gezelschap
van Carl Tobi ging werken.
Toen ze bij het gezelschap van Herman Bouber ging spelen, besloten de ouders van Berry om
ook naar Amsterdam te komen wonen, om daar zelf voor hun dochter te zorgen.
Ze kwamen terecht in de Zocherstraat 11/1 hoog, waar ook broer en zus Hiskemuller (zoals
Berry Kievits officieel heet) hun draai prima konden vinden.
Bij het gezelschap Grand Theatre leerde ze haar eerste man kennen, Nol Stanowsky, en ze
kregen een huis onder de woning van haar ouders in de Zocherstraat, en op 20 mei 1934 werd
daar hun zoon Nol jr geboren.
Berry kwam terecht bij het gezelschap van Heintje Davids en heeft er vele jaren met
veel plezier gewerkt.
In 1940 werd ze gevraagd door René Sleeswijk om als vocaliste in de Snip en Snap revue te
komen werken. |
 |
Daar deed ze al snel mee aan de sketches want men had al snel
haar komische kant leren kennen, ook leerde ze er Geard Walden kennen.
Het huwelijk van Berry en dat van Gerard hadden beide de mooiste tijd gehad, en doordat ze
samen in het zelfde bootje zaten, konden ze hun problemen met elkaar bepraten.
Hierdoor bestond er een relatie met elkaar, maar omdat beide nog getrouwd waren, heeft het
zeker 2 jaar geduurd voordat ze echt voor elkaar kozen, en het dan ook naar buiten wilde
brengen.
Ze woonde tijdens de oorlog in bij de ouders van Gerard Walden in de Ceintuurbaan, waar
ook broer Willy en zijn toemalige echtgenote Aase Rasmussen inwoonde.
Berry en Gerard wilde zo snel mogelijk samen gaan wonen, maar konden, omdat ze nog niet
getrouwd waren, een juiste woning vinden en zo leefde ze even in hotels.
Als ze na een tournee door het land, samen een ommetje door Amsterdam maakte, kwamen ze
ook langs het Daniel Willinkplein waar ze tegen die grote Wolkenkrabber aan keken, daar
zou ik heel graag willen wonen, fluisterde Berry in de oor van Gerard.
Op een middag is Gerard gaan informeren bij Hilwis b.v. om te vragen of er nog iets te
huur was, nu dit was wel het geval op 7 hoog, maar door de oorlog was er op de zevende
etage geen water, geen stroom en de lift deed het niet.
recu van ontvangen huur - 01-05 1945
Toch maakte Gerard een afspraak om samen met zijn geliefde te
komen kijken en trotseerde ze de vele trappen om te gaan kijken, het was februari 1945,
het was koud en die dag ook nog guur weer, maar toen Berry eenmaal binnen was, zag geheel
iets anders, een schitterende etage met veel kamers,
en………………het schitterende uitzicht.
De Wolkenkrabber, achterzijde
foto: Gerard Walden |
De Wolkenkrabber
foto: Gerard Walden |
Ze was meteen verkocht en maakt een afspraak om het contract
te komen tekenen, maar doordat ze een contract in Leeuwarden had met hun eigen gezelschap,
werd het pas eind april dat ze hun handtekening onder het huur contract konden zetten, en
per 1 mei 1945 werden ze de huurders van hun nieuwe woning in de Wolkenkrabber, niet
wetend dat ze er beide tot hun dood zouden blijven wonen!
Dit is een stukje uit een boek dat geschreven wordt over het
leven van Berry Kievits en Gerard Walden, eens verteld door het echtpaar zelf en
opgeschreven door Mari Kant.
Wilt u meer informatie over het echtpaar Walden-Kievits, of
heeft u aanvulling of opmerkingen, kunt u met mij contact opnemen, maar ook als u nog
programmaboekjes o.d. heeft liggen van alle theatervormen vanaf 1900 tot heden.
Mari Kant,
De Nederlandse stichting van Volkstoneel tot Musical en andere Theaterkunsten.
De Lapjeskat 19
4207 VM Gorinchem
0183-626 206 of 06-236 188 73
mari.kant@casema.nl
of j.spaargaren@casema.nl
Berry Kievits overleden op 11 november 2002
Afgelopen maandag is Berry Kievits overleden op 89-jarige leeftijd. Op haar tiende was zij
met een optreden in Rotterdam Nederlands jongste cabaretiëre. De artieste maakte in de
jaren direct na de Tweede Wereldoorlog een tiental revue's voor de KRO. Ze deed dat onder
anderen samen met haar echtgenoot Gerard Walden (broer van Willy Walden van Snip en Snap)
en Herbert Joeks. Later speelde zij in het Theater van de Lach van John Lanting en had ze
een rol in de film Rembrandt van Tom Manders. Behalve zelf spelen, regisseerde Kievits
amateurs.
bron: ANP
Gerard Walden overleden op 23 februari 2005
Woensdagochtend 23 februari is Gerard Walden overleden op 96-jarige leeftijd.
Walden, wiens echte naam Gerard Kaldewaay was, begon in 1934 als revue-artiest bij de
legendarische Louis Davids en zijn zus Heintje. Hij zou ook al gauw samenwerken met
bekende artiesten als Johan Kaart, voor de oorlog zeer populair dankzij de rol van De
Schele in De Jantjes. In 1937 kwam Walden voor lange tijd bij de Sleeswijk-revue, die lang
een instituut zou blijven in de Nederlandse theaterwereld. Met Herman Tholen en Herbert
Joeks had hij een eigen gezelschap. Vanaf 1949 verzorgde hij eigen revue- en
cabaretavonden met zijn in 2002 overleden vrouw Berry Kievits. Eind jaren zeventig/begin
jaren tachtig werkte Walden nog als acteur bij het Theater van de Lach van John Lanting.
Walden was de broer van de twee jaar geleden overleden Willy Walden.
bron: o.a. ANP
UIT: 'Goed nieuws 1954"
 |
|
Uit 'Goed nieuws
1954"
uit de archieven van het echtpaar
Walden-Kievits |
|
