Column Karel N.L. Grazell

Terug naar de vorige pagina <<

 

 

index columns

Hoeveel weet ik nu nog van die Zuidelijke Wandelweg?

Een geheugen is slechter dan een korenwan. Het wordt geschud door de handen van de tijd en er verdwijnt veel kaf in de wind, maar ook veel graankorrels. Neem nou m’n herinneringen aan de Zuidelijke Wandelweg en dan vooral die van pakweg 1932 tot stukje na de bevrijding.
Hoeveel kaf is in de opslag terecht gekomen en hoeveel korrels zijn verloren gegaan?
Met pijn en moeite zal ik trachten zo’n beetje wat van die Wandelweg te beschrijven. Er zullen veel hiaten blijken in m’n geheugen, vooral in het stuk naar de Amstel toe, voorbij de Boerenwetering.

Ophoging zuidelijke wandelweg
Ophoging zuidelijke wandelweg - datum 1 augustus 1951

Er schijnt ooit een Noordelijke Wandelweg te zijn geweest, of bestond deze alleen als plan?
Meer naar het zuiden toe, niet zo ver schuin tegenover de Koenenkade, werd later een Buitenveldertse Wandelweg aangelegd en daar konden alleen fietsers en wandelaars vertoeven.
De Zuidelijke was strikt genomen nauwelijks een wandelweg. Aan de noordkant was er een zandig ruiterpad, dan zuidwaarts was er een middenweg van asfalt voor auto’s en andere, en dan kwam er een voetpad. Een vage indruk van de sfeer op deze weg: ik herinner me geen regen, maar alleen veel zomer – met weinig auto’s, weinig ruiters, nogal wat fietsers op zondagen en nogal wat wandelaars (maar het werd geen al te drukke ‘wandelparade’).

Begin van het schoolvoetbal aan de Zuidelijke Wandelweg de elftallen van de Kohnstamm en de zesde Motesorreschool betreden het veld
Begin van het schoolvoetbal aan de Zuidelijke Wandelweg de elftallen van de Kohnstamm en de zesde Montesorreschool betreden het veld - 28 maart 1959

Bij de ingang van de weg aan de Amstelveenscheweg, een stukje van de begraafplaats Buitenveldert, stond rechts een steenhouwerij (logisch, met dat vrij kleine kerkhof in de buurt), en links stond een soort boerderij-achtig huis.
Rechts: een tuincomplex, met wat water, een toegangslaantje, een bruggetje. Koningin Wilhelmina schijnt daar nog eens iets plechtigs te hebben gedaan. Dat zal wel terug te vinden zijn in tijdschrift Ons Amsterdam.
Links: een paar tennisbanen.
Dan komt er al meteen een hiaat in m’n herinnering. Rechts: ??? Tot aan het eerste Gemeentelijke Sportcomplex van ik denk drie of vier velden – waar we van de HBS rond 1943 hand- en honkbalden. Wat er verder gebeurde in die tijd?

Begin van het schoolvoetbal aan de Zuidelijke Wandelweg
Begin van het schoolvoetbal aan de Zuidelijke Wandelweg - 28 maart 1959

Ik neem aan: voetbal, ik weet alleen dat na de oorlog daar Quick speelde in de hoofdklasse honkbal. Begin jaren dertig ging ik achterop de fiets bij m’n vader wel kijken bij TDO, een zoveelsteklasse voetbalclub -= en dat veld lag dan zowat aan de Boerenwetering: een pad tussen veld en water. Achter de linkerkant van de Wandelweg, na de sportvelden, had je de Ringspoorweg, die tenslotte verdween toen (iets noordelijker?) de A10 werd aangelegd.
Over een brug kwam de Wandelweg dan langs een tweede Gemeentelijk Sportterrein, waar vlak na de oorlog onder meer werd gecricket. Dan weer een hiaat en vervolgens ben ik in m’n geheugen al aan de huizen aan het eind wan de weg, langs Zorgvlied en tot aan de Amstel. Daar groeide ooit de schrijver Jan de Hartog op.

Zuidelijke wandelweg in Amsterdam-Zuid verdwijnt
Zuidelijke wandelweg in Amsterdam-Zuid verdwijnt - datum 10 juli 1961

Links van de weg, na de tennisbanen, waren de twee voetbalvelden van AFC. Eerst een bijveld met het clubgebouw en daarna het hoofdveld met overdekte tribune, en met dakloze zittribune met de rug naar de weg en een staantribune aan de kop van het veld. Ik ben daar rond 1939 en 1940 wel ’s een keer geweest: waarschijnlijk voorwedstrijden in het AROL tournooi. Ik herinner me nog een wedstrijd tegen HBS (net als AFC tweede klasser), met de grote Disselkoen als midvoor (?) aan de kant van de thuisclub en Nauwelaerts d’Agé bij de bezoekers. Ook zag ik er Rinus Michels spelen met Kootje Bergman in een vertegenwoordigend elftal tegen AFC (1-1).

Schoolvoetbal aan de Zuidelijke Wandelweg, spelertje wordt op de schouders naar de kleedkamer gebracht
Schoolvoetbal aan de Zuidelijke Wandelweg, spelertje wordt op de schouders naar de kleedkamer gebracht - 31 maart 1959

De brandweer is aan het blussen
De houten noodschool aan de Zuidelijke Wandelweg te Amsterdam is afgebrand - 16 juli 1969

M’n geheugen haalt links zelfs niet de Boerenwetering.

Wie mij wil verbeteren en aanvullen: graag.

Karel N.L. Grazell
Amsterdams stadsdichter uit Zuid - 3 december 2010

 

Terug naar de vorige pagina <<