Ook van deze auteur zijn/is:
250 - Goed geschoold in Plan Zuid 1951 – 1967
In het leven van ieder jong mensenkind komt het moment dat er onontkoombaar en onherroepelijk een eind komt aan het zorgeloze leventje. Dat is het moment dat je naar school moet. In mijn geval vond dat moment plaats in september 1951. Ik was toen vijf jaar oud. Mijn moeder vond het wel gezellig om de jongste nog een jaar extra thuis te hebben, vandaar dat ik ‘maar’ één jaar naar de kleuterschool hoefde.
1951/1952
Deze kleuterschool bevond zich in de Uiterwaardenstraat op nummer 326 hs.


1952/1957
Het jaar daarop ging ik dus naar de Lagere School. Die ligt aan de overkant van de Uiterwaardenstraat, aan de voorkant een hoog en streng gebouw in de strakke late Amsterdamse School stijl, bewaakt door het gezicht van de naamgever, Bugenhagen. Aan de achterkant is de school een open lucht school, d.w.z. de grote ramen konden als een soort stalen harmonica helemaal open gevouwen worden. Ik heb dat, geloof ik, één keer meegemaakt. In het gebouw zit nu het Luzac Lyceum. Het trappenhuis is nauwelijks veranderd sinds de jaren 50 en nog helemaal in stijl. Een feest van herkenning, zo’n echte school. Ik herinner me nog het uitgaan van de school om 12 uur. In twee rijen stonden we bovenaan de trap en dan klonk het: ’Eerste trap’ waarop wij braaf één trap naar beneden gingen en daar wachtten op de volgende opdracht. Soms waren we niet braaf genoeg en dan moesten we weer één trap terug. Gymles kregen we in een verdiepte zaal op de begane grond en handenarbeid helemaal boven op zolder. Er is een foto van een Sinterklaasfeest in de gymzaal.




1957/1958
Dat betekende dus dat ik in de zesde klas dagelijks van de Rivierenbuurt naar de Apollobuurt/Stadionbuurt ging fietsen. Dit gebouw, eveneens in Amsterdamse school stijl, zag er met de rondboog ramen van de gymzaal op de begane grond wat vriendelijker uit. Wat ik me echter het best herinner van dat jaar is het knikkeren dat we onophoudelijk deden voor en na schooltijd. Ze knikkerden in deze buurt anders dan in de Rivierenbuurt. Daar mikten we knikkers in een pot, een gleuf tussen tegels of iets dergelijks. Wie de laatste er in mikte, won de hele pot. Hier, in de Titiaanstraat, legden de kinderen één of meerdere knikkers op een rijtje en dan kon je vanaf een bepaald aantal tegels verder op dat rijtje mikken. Als je raakte, kreeg je de knikkers, als je miste, was je de jouwe kwijt. Verder was de weg naar school een groot feest. Toen ik er net naar toe ging, brandde Du Midi aan de Apollolaan af en de ruïne had een grote aantrekkingskracht op ons. We fietsten er dagelijks langs. Verder werd ik schoolbrigadier oftewel klaar-over op de Stadionweg bij de Minervalaan. Dat bekortte de schooltijd met 4 keer een kwartier per dag en was dus alleszins de moeite waard. Een verdere winst van de nieuwe school was dat ik een serie andere vriendjes kreeg, waardoor ik ook in huizen kwam in de Minervalaan, Beethovenstraat en in het begin van de Gerrit van der Veenstraat. Deze laatste huizen hadden zelfs een kelder, waarin we een tentoonstelling organiseerden die een reportage met foto in Trouw kreeg. Aan het einde van het schooljaar werd geconstateerd dat ik wel naar de HBS kon. Mijn ouders vonden me te speels voor zo’n zware studie en ik ging naar de Centrale ULO op het Borssenburgplein.
1958/1962
Deze tempel der wijsheid besloeg de hele zuidwand van het plein. Besloeg, want het gebouw is gesloopt. Bijzonder was dat het een dubbele school was. In het midden van het gebouw bevonden zich deuren die de linker school van de rechter konden scheiden. Ook waren er gezamenlijke voorzieningen zoals b.v. het gymnastieklokaal en een lokaal met een soort tribune, dat gebruikt werd voor natuurkunde. Deze school had een schoolkrant “ De Echo”, een schoollied (“Wij jongeren, jeugd van de C.U.S.”) en een geel-zwarte schooldas. De bouwstijl was uiteraard Amsterdamse School, maar wel heel sober, heel strak en heel symmetrisch. Alleen aan de zijkanten waren ornamenten in de vorm van twee raampartijtjes. Achter het linker lag het kamertje van het hoofd der school, eerst dhr. Den Toom en later dhr. Niessing. De rechter raampartij gaf daglicht aan de kamer van de conciërge, dhr. v.d. Berg. Door het werken met de alcohol-vloeistof duplicator moet de beste man vaak onbedoeld high geweest zijn. De raampjes van de gangen en toiletten waren ritmisch over de gevel verdeeld. Op de begane grond waren in het exacte midden van de gevel de grote ramen van het gymlokaal, het domein van mijn vader. Voor mij was het een soort familieschool, want mijn vader was er gymleraar, mijn opa was er hoofd geweest en mijn jongste zus had er ook op school gezeten. In deze school liepen verder leraren rond die bijnamen hadden: Pukkel, Joost, Pinda en Neus. Wat me vooral is bij gebleven was de hoeveelheid lol die we maakten. Er waren natuurlijk ook hier goede en minder goede leraren. Ik kan me niet herinneren dat ik hard gewerkt heb. Wel dat we heel vaak huiswerk ‘maakten’ in het De Mirandabad. (Dat ‘het de’ vond ik heel raar, omdat ik toen nog nooit van Monne de Miranda gehoord had.) In de pauzes liepen de oudere leerlingen rondjes rond het Borssenburgplein. Vanuit de school gezien staat er rechts een mooi stijlvol juweeltje, in mijn herinnering een elektriciteits- of transformatorhuisje, maar ik kan me vergissen.

1962/1967
Het werd de Gereformeerde Kweekschool in de Dintelstraat. Dat kwam mooi uit want we waren gereformeerd en wij woonden in de Dintelstraat. Dat betekende voordelig laat op staan. Overigens kon ik de bel niet horen vanuit mijn bed zoals wel eens werd gedacht. Het gebouw staat er gelukkig nog. Het is een bouwwerk zonder tierelantijnen en franje zoals je van oprechte gereformeerden mag verwachten. Alleen het trappenhuis was verfraaid met een soort glas-in-lood ramen. Aan de Dintelstraatkant was ook hier een ceremoniële deur, wij, het gewone voetvolk moesten gebruik maken van een poortje in de Geleenstraat. De toekomstige onderwijzers en onderwijzeressen dronken meestal koffie in café De Corner op het Europaplein. In het gebouw van de Kweekschool zit tegenwoordig het Grafisch Lyceum.

Andere schoolgebouwen waar ik regelmatig kwam.
De gymnastiek vereniging “Vaardig en Vlug Zuid” (de groep die na de Trouwmars of Avondvierdaagse altijd zo keurig langs de Oude Rai defileerde) oefende in de P.L.Takstraat. Over het bruggetje aan het eind van de Waalstraat in het rechter schoolgebouw. Als lid van die vereniging heb ik heel wat uurtjes aan toestellen gehangen, in ringen gezwaaid en mijn nageslacht geriskeerd aan de rekstok in een gymzaal op de tweede verdieping.
Op zondagmorgen was er in het Hervormd Lyceum in de Brahmsstraat altijd een kerkdienst voor jongeren. Louis van Dijk speelde op de piano en soms was zijn trio ook present (Jacques Scholz en Johnny Engels) Deze diensten waren beter te pruimen dan die in de Waalkerk. Na afloop dronken we koffie in het Minerva paviljoen, ook zo’n Amsterdamse School juweeltje.
Arend Meijer, november 2012
Reacties
Wat leuk zoveel herinneringen. Ik ben geboren in 1955 en woonde in de Uiterwaardenstr aat 304, 2e etage. Op de foto van de kleuterschool helemaal achterin rechts. Ik heb ook 2 jaar op die kleuterschool gezeten. Ik herinner mij nog de zand/waterbak en juffie De Wild. Wij hadden in de vakanties de kanarie bij ons thuis te logeren. Ik heb ook op Vaardig en Vlug zuid gezeten vanaf mijn 4e t/m mijn 26e (dus van '59 tot 1981), die toen ook een kleuterafd. had in de Bugenhagenschoo l. Daarna ben ik ook naar de P.L. Takstraat gegaan. Mijn gymleraar heette Poelemeijer. Daarna zijn we naar de Tolstraat verhuisd. Leuk dat je ons herinnert met de Avondvierdaagse . Ja, die defilé's kan ik me ook nog herinneren, met name over de De Boelelaan. Ik vond het altijd prachtig om te doen. Ik organiseer dit jaar een reünie van V&Vzuid. De vereniging bestaat dit jaar 75 jaar. Bedankt voor het prachtige verhaal.
Erg leuk en stimulerend, jouw reactie! De naam van dhr. Poelemijer komt mij erg bekend voor. We hebben dus een hoop gemeenschappeli jke geschiedenis.
Groet
Arend
geschoold in plan Zuid. Mr. Meijer was mijn gym leraar
Pukkel was Mr. v..d Bunt Wiskunde, Juff. de Boer, Duits,
Molenaar, ? Den Toom Hoofd v School , Niessing ,leraar.
Ik woon nu 53 jaar in Canada en herriner ze nog, bedankt Mr. Meijer voor dit stukje. Heb ook nog contact met een oud leerling van mijn klas.
Henny Haars, de Ruyter
Bedankt voor je reactie. Altijd leuk om te weten dat mensen iets herkennen en er ook herinneringen aan hebben. Prima Nederlands nog na 53 jaar Canada! Bij mij in de klas zat Patty Haars. Familie?
Groet
Arend
De nood was kennelijk hoog, maar als de nood het hoogst is, is de redding nabij! In nood leert men zijn vrienden kennen. Het spijt me oprecht nooit speciaal voor jou een bezoek gebracht te hebben, maar volgens mij had je genoeg aan mijn zusje. Groet, Arend