Jaren en jaren liep je er gewoon voorbij.
Wat zat daar eigenlijk achter die vreemde muren,
die vensters waar geen mens doorheen kon turen?
Een school? Een door de stad omsloten boerderij?
Maar ach, de buurt was altijd al zo vol geheim
en vol geschiedenis, tot in haar allerzwartste hoeken,
jaren van geluk en daarna jaren pijn –
je kon maar beter rustig zoeken.
Eindeloos flaneerde je dus door die straat
tot je het ineens ontdekte: hier staat
een kerkje, het vrije huis van engel Gabriël,
en al ziet niemand hem, hij woont er wel.
Ja, al die jaren liep je er gewoon voorbij.
Was daarbinnen niet alleen maar donker, dood?
Nu weet je eindelijk beter: daar woont hij!
En is de betovering niet verbroken, maar vergroot.
Het eenvoudige rechthoekige gebouw van de Vrij-Katholieke
Kerk Amsterdam op de hoek van de Deurloostraat/Dongestraat in de Rivierenbuurt in zuid is
gebouwd door de Hilversumse architect H.A.van Anrooy (1885-1964) in 1928. Als naaste
medewerker trad op de architect J.L.M. Lauweriks (1864-1932), die tevens priester was voor
dit kerkgenootschap in Amsterdam.
Uiterlijk maakt het gebouw een vrij ontoegankelijke indruk. Binnen echter valt
direct het warme intieme, sober gehouden interieur op. Deze sfeer wordt mede veroorzaakt
door de ruime toepassing van onbehandeld vurenhout en de lichtinval door lage kleurige
rechthoekige vensters. De vrij hoge dakopbouw wordt in het interieur driemaal ondersteund
door een gebogen houten lamellenconstructie, die de kerkruimte in lengterichting als het
ware in drieën verdeelt: een zijpad, een ruim middenpad met aan weerszijden vaststaande
blank houten banken met zijpad. Vanuit de entree wordt direct de aandacht getrokken naar
het centraal geplaatste altaar en het veelkeurige vijfhoekige roosvenster daarboven in de
vorm van een pentagram. Het roosvenster is ontworpen en vervaardigd door de Haarlemse
glazenier W.Bogtman. Het interieur is van de ontwerper A.Kurvers. Naast het priesterkoor
bevindt zich aan de oostmuur aan de evangeliezijde boven het Maria-altaar een
gebrandschilderd glasmozaïek, voorstellende de Moeder-Gods-van-het-Teken, ten voeten uit
in orantehouding, terwijl aan de epistelzijde boven het altaar van de Schutspatroon zich
een pendant bevindt, voorstellende de Aartsengel Gabriël, eveneens ten voeten uit. Beide
mozaieken zijn van de hand van de priester-kunstenaar Pam. G.Rueter (1906).
De kerkruimte biedt plaats aan ca. 200 personen. De aan de noord- en zuidzijde kleine vrij
laag geplaatste stalen ramen bevatten glas-in-Iood vensters met figuraties in de z.g.
"Nieuwe Stijl", waarschijnlijk eveneens van de hand van genoemd glaskunstenaar.
Als versierend element is in de noordmuur een betonnen Latijns kruis in de constructie
opgenomen, dat zowel binnen als buiten de kerk duidelijk zichtbaar is. Deze constructie is
zodanig, dat het de kap doorbreekt en als het ware de ruimte biedt voor een hoog oprijzend
dakvenster.
Een eenvoudig elektronisch orgel met pedaal is in het schip voor de zuidmuur opgesteld,
voor de begeleiding in de eredienst.
Het gehele gebouw is een voortdurende zorg aan onderhoud. De kapconstructie is ruim een
twintigtal jaren geleden vernieuwd, waarbij de oorspronkelijke Noorse leien werden
gehandhaafd, doch het oorspronkelijke patroon verloren is gegaan. Het verhelpen van de
achterstand in onderhoud is de afgelopen jaren sterk vertraagd door fondsvorming om het
aflopen van het erfpacht contract met de burgerlijke gemeente te kunnen opvangen. Voor het
vernieuwen daarvan, ditmaal voor 50 jaar, was een bedrag van circa €70.000,-- nodig,
dat in een relatief korte periode moest worden bijeengebracht. Het groot onderhoud is
hierdoor sterk vertraagd. Bij voldoende middelen worden echter steeds weer regelmatig
werkzaamheden uitgevoerd.
Langzaam maar zeker hopen wij dit de komende tijd te kunnen continueren opdat wij ons
fraaie intieme gebouw mogen behouden.
Bouwtekeningen 1928naar
de originele blauwdrukken van architect H.A.van Anrooy (1855-1964)
De Vrij-Katholieke Kerk is een
Christelijke kerk, die in 1916 ontstaan is door een reorganisatie van de Oud-Katholieke
Kerk in Engeland. De geestelijken krijgen geen inkomen. Velen hebben een gezin en zijn
naast hun kerkelijke activiteiten gewoon werkzaam in de maatschappij.
Het begrip "katholiek" betekent "algemeen". De Vrij-Katholieke Kerk is
onafhankelijk van de andere kerken.
De diensten van de Vrij-Katholieke Kerk zijn ceremonieel van
aard, en zijn deels herkenbaar voor mensen die bekend zijn met de tradities van andere
kerkelijke kringen. In de liturgie is veel aandacht besteed aan de wijze van verwoorden
van de tekst.
De neerbuigende taal is vervangen en men wordt gestimuleerd bewust aan de dienst mee te
werken. Er wordt tijdens de dienst een geestelijke tempel gebouwd.
De Vrij-Katholieke Kerk kent geen zware begrippen zoals de zogenaamde zonde (hier wordt
anders mee omgegaan), boetedoening en verdoemenis. De nadruk ligt veel meer op een zich
vreugdevol wenden tot de Allerhoogste – God - en om in dat openstellen ook de wereld
te dienen.
De ceremoniën en de attributen die gebruikt worden, zijn vol van symbolische betekenis.
Binnen onze kerk hebben wij niet alleen aandacht voor het zichtbare, maar vooral voor
datgene wat onzichtbaar is, de verborgen krachten der schepping, die de mens in staat
stellen om een verbinding te leggen naar God.
De gnostiek neemt een belangrijke plaats in ons denken in. Aan de esoterische
achtergronden van de Bijbel wordt veel waarde gehecht.
Wij geloven dat ieder mens vervuld is met een Goddelijk "weten", dat zich meer
en meer ontwikkelt naarmate de evolutie voortschrijdt.
Bij ons overheerst de gedachte dat God -het Goddelijk principe-inwonend is in ieder mens
en dat wij allen op weg zijn naar de Goddelijke volmaaktheid.
Velen in onze kringen denken dat men om die volmaaktheid te bereiken een traject moet
afleggen dat vele levens duurt.
Onze Kerk kent de 7 traditionele Heilige Sacramenten, te. weten: Doop, Vormsel,
Absolutie, Heilige Eucharistie, Huwelijk, Heilig Oliesel en Priesterschap.
Tijdens de Heilige Eucharistie kennen wij de Absolutie en de Heilige Communie. De
Absolutie wordt voorafgegaan door een bezinning. Hier kan men datgene wat in ons leven is
misgegaan ( de zogenaamde zonden) overdenken en vervolgens als het ware aanbieden aan de
Allerhoogste waarna de Absolutie plaatsvindt. Dit is een vergeving, een zuivering, die ons
de kracht geeft geheeld verder te gaan .
"Zonden", liever nog "fouten", worden beschouwd als onderdeel van de
grote leerschool en telkenmale als wij deze fouten begaan, zullen wij na het struikelen
weer opgeholpen worden om .verder te gaan. Wij geloven niet in een straffende God. Wel in
een God die vol liefde ons in de gelegenheid stelt om in een volgende situatie de dingen
beter te doen.
Dat het begaan van fouten consequenties heeft is natuurlijk duidelijk. Wij geloven echter
niet in de gedachte van een God der wrake, waarmee de gelovigen eeuwenlang onderdrukt en
misleid zijn en die tot op heden diepe sporen heeft achtergelaten bij velen en die zelfs
hun levensvreugde bedorven heeft.
In de Vrij-Katholieke Kerk wordt een ieder uitgenodigd om ter Communie te gaan, ongeacht
welk geloof men belijdt. Men heeft dan deel aan het Lichaam en Bloed van onze Heer
Christus. Dit is een éénwording met de Goddelijke Geest in de symbolische gestalte van
de volmaakte mens, die men gezamenlijk beleeft.
Voor velen geeft dit een intieme aanschakeling met het Goddelijke, wat men ook na de
dienst naar buiten toe kan en wil uitstralen.
Tot slot kan gezegd worden dat de Vrij-Katholieke Kerk gelooft dat er een samenstel van
leringen en mystieke ervaringen bestaat, die alle godsdiensten met elkaar gemeen hebben en
waarop geen enkele godsdienst aanspraak kan maken als zijn exclusief bezit.
Zij beschouwt zich als een Christelijke Kerk, maar is desondanks van mening dat ook andere
godsdiensten -Goddelijk geïnspireerd zijn en dat allen uit een gemeenschappelijke bron
voortkomen.
De Vrij-Katholieke Kerk biedt aan velen de mogelijkheid om zich langs een ceremoniële weg
in volle vrijheid en met een vrije interpretatie van de diensten en de Bijbelteksten te
ontwikkelen. Ieder naar eigen vermogen.
Als priester van de Vrij-Katholieke Kerk nodig ik u graag van harte uit om aan onze
diensten deel te nemen.
H. Mis - zondag 10.30 uur
H. Lof - iedere 1e donderdag van de maand 19.30 uur
