BIJZONDERE LOCATIE: Het weeshuis aan de Wielingenstraat
Diaconieweeshuis der Nederlands Hervormde gemeente (1932-1978)
van 1978 tot de sloop in 1991 beroemd en berucht als kraakpand De Wielingen.
Het Diaconieweeshuis der Nederlands Hervormde gemeente is voor velen van ons beter bekend als het "Weeshuis aan de Wielingenstraat", hoewel de hoofdingang aan de Volkerakstraat 61 gesitueerd was.
De kranten berichtten hierover in al in 1930 en vermelden dat op 18 december van dat jaar de bouw zal beginnen aan het terrein aan de Wielingenstraat. Dit gebouw zou de behuizing aan de Tesselschadestraat gaan vervangen. Overigens kent de Diaconie een geschiedenis vanaf 1657 en was het eerste weeshuis gevestigd aan de Amstel.
In oktober 1932 is het pand, dat plaats bood aan "175 wezen", gereed voor gebruik en werd op 15 december 1932 officieel geopend.
EEN PRETTIG GEBOUW, VOL LICHT, LUCHT, SFEER EN GEZELLIGHEID
luidt het krantenartikel van het Algemeen Handelsblad in 13 december 1932.
1944, CLANDESTIENE TELEFOONCENTRALE
Zoals uit "Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog" van dr. L. de Jong blijkt was in 1944 in het zg lijkenkamertje van het weeshuis een clandestine telefooncentrale gevestigd die ten dienste van de OD stond.
1970, EINDE VAN DE FUNCTIE ALS WEESHUIS
In 1970 kwam er een einde aan de functie als weeshuis maar het pand bleef in bezit van de Hervormde Gemeente. Sedert die tijd werd het complex verhuurd aan drie instellingen, het Orthopedagogisch Instituut van de Universiteit van Amsterdam (OPI), het Agogisch Centrum Woodrose en De Wielingen, een centrum voor moeilijk opvoedbare kinderen.
Eind 1977 verkocht de Hervormde Gemeente het. Tot de gemeente Amsterdam het pand in 1988 kocht waren er meerdere eigenaren.
KRAAKPAND "DE WIELINGEN"
Het complex wordt gekraakt in 1978. Na een roerige kraakperiode en uiteindelijke ontruiming wordt het gehele pand in 1991 gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw.
HUIDIGE BEBOUWING
Het huidige nieuwbouwcomplex bestaat uit 5 verdiepingen van 101 woningen van ruime portiekwoningen tot luxueuze penthouses. De begane grond is bestemd voor kantoor en handelsactiviteiten. De kelder biedt 120 parkeerplaatsen voor huurders van de woningen en de commerciële ruimtes.
DOCUMENTATIE . . . .
OPDRACHTGEVER:
Nederlands Hervormde Gemeente.
ARCHITECT:
Gijsbert Friedhoff (1892-1970)
AANNEMERS:
Lutter en Lotgering - Amsterdam
BESCHRIJVING:
Het complex had een rechthoekige en streng symmetrische plattegrond, met twee binnenplaatsen. Het langwerpige hoofdgebouw met de entree aan de Volkerakstraat was drie lagen hoog, de dwarsgeplaatste vleugels twee en de achterbouw een, allen onder flauw hellende schildkappen. Tussen het hoofdgebouw en de achterbouw liep een verbindingsgang. In het interieur speelden licht en ruimtecontrasten een opvallende rol: na een hoge en fel verlichte vestibule daalde men af naar een donkere, lage hal, van waaruit de weer sterk verlichte eetzaal zichtbaar was. (bron: NAI)
ARCHIEF:
Van Diaconieweeshuis der Nederlands Hervormde gemeente is een uitgebreid archief aanwezig in het Stadsarchief Amsterdam. Meer informatie >>
LEES OOK:
het aangrijpende verhaal van Frans van Uden (Ketting) die in oorlogstijd in het weeshuis woonde.
Reacties
Dat lijkenkamertje heeft inderdaad bestaan en dr. Lou de Jong heeft in deel 10 van zijn beroemde levenswerk over de 2e wereldoorlog er ook over geschreven. Daar staat zelfs een foto bij van het clandestiene telefoonnet dat tijdens de oorlog in het kamertje verborgen was.