Doorzoek dit hoofstuk
Loading
Literatuur, poëzie Plan Zuid
Het Amsterdamse Plan Zuid
heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in de hedendaagse letteren. Verwonderlijk is
dat niet, vanwege de geschiedenis van de buurt, Anne Frank en familie, en de vele
duizenden anderen die in de bezettingstijd ook zijn weggevoerd en nooit meer teruggekomen.
De omvang van die misdaad is nauwelijks voor te stellen. Bij ons om de hoek. Zoveel
mensen. En niet eens zo heel lang geleden. Sebrenica op het Olympiaplein, of in de
Maasstraat, daar waar nu een bloemenkraam en een viskar staan. Naast sommige trapportalen
zie je nog steeds littekens van toen, in de vorm van soms half uitgewiste, maar nog altijd
duidelijk zichtbare, handgeschilderde huisnummers - goed te lezen bij nachtelijke razzia's
wanneer alles verduisterd was
In zekere zin is dit Zuid, zoals meer door de
geschiedenis getekende plekken in de wereld, een openluchtmuseum dat de herinnering in
stand houdt aan alles wat nooit had mogen gebeuren en dat (in ieder geval hier) wellicht
niet gauw opnieuw zal plaatsvinden - zolang het maar niet vergeten wordt. Die hoop
overschaduwt alle tragiek en voedt de buurt met waarde en schoonheid.
Die schoonheid wordt natuurlijk ook en
vooral bepaald door het sierlijke, licht meanderende stratenplan en de onverwisselbare
architectuur: de lange rijen gesloten woonblokken met hun erkers, trapportalen,
ornamenten, die al meer dan zeventig jaar minzaam én over de brede lanen met hun
tramrails én over bijna dorps aandoende pleintjes uitkijken. Uiterlijk is er niet veel
veranderd, de tijd is er misschien niet stil blijven staan, maar je stapt zo in een andere
tijd, een stilte van vroeger die iets melancholieks oproept en waarin het tegelijk
aangenaam flaneren is.
Het is kortom een uitzonderlijk en een
uitzonderlijk mooi en intrigerend deel van Amsterdam, en schrijvers zouden nu eenmaal geen
schrijvers zijn als ze dat bij tijd en wijlen niet zouden opmerken. Wij nodigen u bij deze
uit passages uit boeken voor ons op te sporen, die Plan Zuid zijn welverdiende plaats in
de romankunst hebben gegeven en nog steeds geven.
Enige
voorbeelden vindt u hier >>
(Paul Gellings)
Gedichten in
beeld, woord en
schrift
Kijk- en
luisterfeuilleton Zuidelijke Wandelweg
Romankunst
Karel N.L. Grazell;
Stadsdeeldichter ZuiderAmstel
Gedichten en poëtische werken
Plan Zuid
bezongen
|